تغییرات ترکیب و تنوع گونه‌ای گیاهان زیراشکوب در توده‌های خالص و آمیختة راش شرقی (مطالعة موردی: جنگل خیرود- نوشهر)

هدف از این تحقیق، مقایسة ترکیب و تنوع گونه‌ای علفی در توده‌های خالص و آمیختة راش در جنگل خیرود نوشهر است. 9 تودة خالص و 15 تودة آمیخته راش انتخاب شدند. در هر توده یک قطعه نمونه 400 متر مربعی (20×20متر) برای تعیین نوع و فراوانی- پوشش گونه‌های زیراشکوب با استفاده از جدول ترکیبی برآون- بلانکه پیاده شد. همچنین در هر پلات، نسبت راش در لایة درختی به‌عنوان یک پارامتر محیطی محاسبه شد. در مرکز قطعات نمونه از دو عمق 10-0 و 30-10 سانتی‌متری افق معدنی نمونه‌های خاک برداشت شد و متغیرهای اسیدیتة خاک، درصد مواد آلی، آهک، درصد نیتروژن کل، فسفر قابل جذب و پتاسیم تبادلی اندازه‌گیری شدند. به منظور ارزیابی تنوع گونه‌ای در قطعات نمونه، از شاخص‌های غنای گونه‌ای، تنوع گونه‌ای شانون، یکنواختی شانون و تنوع گونه‌ای سیمپسون استفاده شد. از روش رسته‌بندی مقیاس‌بندی چندبعدی غیرمتریک برای بررسی گرادیان تغییرات پوشش زیراشکوب در توده‌های مختلف، و از آزمون آماری  t-studentبرای معنی‌دار بودن اختلاف بین میانگین شاخص‌های تنوع گونه‌ای در توده‌های خالص و آمیختة راش استفاده‌ شد. نتایج آنالیز رسته‌بندی مقیاس‌بندی چندبعدی غیرمتریک نشان داد پوشش زیراشکوب تودة خالص با تودة آمیخته راش تفاوت دارد و در گروه‌های مجزا قرار می‌گیرند. گرادیان عمدة این تغییرات در درجة اول، نسبت راش در اشکوب درختی و سپس مقدار مواد آلی و نیتروژن در عمق اول (افق سطحی) خاک هستند. همة شاخص‌های تنوع گونه‌ای و فراوانی بسیاری از گونه‌های زیراشکوب در توده‌های آمیخته نسبت به توده خالص راش بیشتر است. درصد فراوانی بسیاری از گونه‌ها مانند Carex divulsa، Calystegia sylvestrisو  Brachypodium sylvaticumبا افزایش نسبت راش در اشکوب درختی کاهش یافته است، اما گونه‌های سایه‌پسند مانند Cardamine bulbifera، Mercurialis perennis در تودة خالص راش با درصد فراوانی بیشتری نسبت به تودة آمیخته مشاهده شده‌اند.